Το λινάρι αναπτύσσεται ιδιαίτερα σε χερσαία εδάφη και αναχώματα.
Είναι αρκετά γνωστό για τους σπόρους του, το λιναρόσπορο που χρησιμοποιείται για θεραπευτικούς σκοπούς καθώς και στη βιομηχανία χρωμάτων.
Η λατινική του ονομασία linum usitatissimus σημαίνει «λινάρι το χρησιμότατο», επισημαίνοντας τις πολλές παραδοσιακές χρήσεις του φυτού αλλά και τη σημασία του για την ανθρώπινη ζωή.
Είναι γνωστό για τη χρήση του ως υφαντική ύλη.
Το λινέλαιο χρησιμοποιείται στην Παρασκευή χρωμάτων, βερνικιών, μελάνης και αδιάβροχων φελλοταπήτων γιατί έχει την ιδιότητα να πήζει στον αέρα.
Το λινάρι είναι γενικά ένα από τα πιο παλιά καλλιεργούμενα φυτά.
Η χρήση των ινών του στην υφαντουργία φαίνεται ότι είναι πολύ παλιά.
Οι πιο αρχαίοι πολιτισμοί χρησιμοποιούσαν αυτό το φυτό, του οποίου γνώριζαν τις φαρμακευτικές αρετές.
Οι Αιγύπτιοι χρησιμοποιούσαν τις ίνες για υφάσματα.
Ο Ιπποκράτης, ο Διοσκουρίδης και ο Γαληνός αναφέρονται στις φαρμακευτικές ιδιότητες των σπερμάτων του.
Επίσης ο Πλίνιος δίνει 30 συνταγές για το λιναρόσπορο και γράφει: ‘’Υπάρχει κομμάτι της σημερινής ζωής στο οποίο να μην εμπλέκεται το λινάρι; Και σε ποιο προϊόν της Γης υπάρχουν μεγαλύτερα θαύματα για εμάς από ότι σε αυτό;’’
Ποια είναι τα συστατικά του λιναριού;
Το λινάρι είναι μια από τις πλουσιότερες πηγές ωμέγα 3 λιπαρών οξέων (ALA).
Οι σπόροι του φυτού περιέχουν βλεννώδεις ουσίες, πηκτίνη, λινέλαιο σε ποσοστό 30-40% που είναι σταθερό αποξηραντικό.
Οι λιναρόσποροι περιέχουν άλατα, σάκχαρα, άμυλο, κερί, ρητίνη, πρωτεΐνες και λιγνάνες.
Ποιες είναι οι χρήσεις του για την υγεία;
Υψηλή περιεκτικότητα σε ίνες αλλά χαμηλή σε υδατάνθρακες
Ένα σημαντικό πλεονέκτημα του λιναρόσπορου είναι ότι περιέχει ψηλά επίπεδα σε βλεννώδες κόμμι, μια υδατοδιαλυτή ίνα που σχηματίζει πήκτωμα και μεταφέρεται μέσω του γαστρεντερικού σωλήνα.
Μετά την κατανάλωση της τροφής, το κόμμι συγκρατεί την τροφή στο στομάχι και αυξάνει τον κορεσμό.
Το λινάρι έχει χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες, αλλά είναι πλούσιο σε διαλυτές και αδιάλυτες ίνες, οπότε βοηθά στην αποτοξίνωση του παχέος εντέρου, την απώλεια λίπους και την επιθυμία για ζάχαρη.
Δύο κ.σ. λιναρόσπορου καθημερινά μας δίνει περίπου 20% έως 25% της Σ.Η.Π. σε φυτικές ίνες.
Υψηλή περιεκτικότητα σε ωμέγα-3 λιπαρά οξέα
Οι λιναρόσποροι περιέχουν ALA, ένα πολυακόρεστο λιπαρό οξύ που σύμφωνα με μελέτες:
- μειώνει τον κίνδυνο στεφανιαίας νόσου και υπέρτασης
- βελτιώνει τη λειτουργία των αιμοπεταλίων
- αντιμετωπίζει φλεγμονές
- ενισχύει την υγιή λειτουργία των ενδοθηλιακών κυττάρων
- προστατεύει την αρτηριακή λειτουργία, οπότε καταπολεμά τις αρρυθμίες
Πιο υγιές δέρμα και δυνατά μαλλιά
Ο λιναρόσπορος βοηθά τα μαλλιά να αποκτήσουν λάμψη και να είναι πιο ανθεκτικά.
Ο λιναρόσπορος περιέχει ωμέγα 3 λιπαρά και βιταμίνες Β συμπλέγματος που μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση της ξηρότητας και της αστάθειας.
Επίσης μπορεί να βελτιώσει τα συμπτώματα της ροδόχρου ακμής, εκζέματος και του συνδρόμου της ξηροφθαλμίας.
Βοηθά στη μείωση της χοληστερόλης και στη θεραπεία της υπερλιπιδαιμίας
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Nutrition and Metabolism διαπίστωσε ότι η προσθήκη λιναρόσπορου στη διατροφή μπορεί να μειώσει τα επίπεδα χοληστερόλης αυξάνοντας την ποσότητα του λίπους που εκκρίνεται μέσω των κινήσεων του εντέρου.
Η περιεκτικότητα σε διαλυτές ίνες λιναρόσπορου παγιδεύει το λίπος και τη χοληστερόλη στο πεπτικό σύστημα, οπότε δεν μπορεί να απορροφηθεί.
Οι διαλυτές ίνες του λιναριού παγιδεύουν επίσης τη χολή, η οποία παράγεται από χοληστερόλη στη χοληδόχο κύστη.
Στη συνέχεια, η χολή απεκκρίνεται μέσω του πεπτικού συστήματος, αναγκάζοντας το σώμα να κάνει παράξει περισσότερη χολή, καταναλώνοντας περίσσεια χοληστερόλης στο αίμα και επομένως μειώνοντας τη χοληστερόλη.
Η υπερλιπιδαιμία έχει ασυνήθιστα υψηλή συγκέντρωση λιπών ή λιπιδίων στο αίμα και είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες κινδύνου για ισχαιμική καρδιακή νόσο.
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι ο λιναρόσπορος μπορεί να θεωρηθεί ως μια χρήσιμη θεραπευτική τροφή για τη μείωση της υπερλιπαιδαιμίας.
Δεν περιέχει γλουτένη
Η χρήση λιναριού είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αντικαταστήσετε τη γλουτένη που περιέχεται στα άλευρα και δημητριακά σιταριού, κριθαριού, σίκαλης και βρόμης.
Οι λιναρόσποροι είναι δύσπεπτοι αλλά μεταβολίζονται εύκολα και είναι αντιφλεγμονώδης.
Επίσης ο λιναρόσπορος απορροφά αρκετά υγρά, με αυτό τον τρόπο δεσμεύει θρεπτικές ουσίες και μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τα άτομα που έχουν δυσανεξία στην γλουτένη και πάσχουν από κοιλιοκάκη.
Βοηθά στη διαχείριση του διαβήτη
Ο λιναρόσπορος είναι γνωστός για την αποτελεσματικότητά του στην αντιμετώπιση του σακχάρου.
Επίσης, μειώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη σε άτομα με δυσανεξία στη γλυκόζη.
Μελέτες αναφέρουν ότι η κατανάλωση μιας κουταλιάς αλεσμένο λιναρόσπορο σε διαβητικά άτομα κάθε μέρα για χρονικό διάστημα ενός μηνός παρατηρήθηκε σημαντική μείωση στο σάκχαρο νηστείας, τα τριγλυκερίδια, τη χοληστερόλη και στα επίπεδα A1C.
Πλούσιο σε αντιοξειδωτικά (λιγνάνες)
Ένα από τα μεγαλύτερα οφέλη του λιναρόσπορου είναι ότι είναι πλούσιος σε αντιοξειδωτικά, ειδικά σε ένα τύπο πολυφαινολών, τις λιγνάνες.
Μας παρέχουν αντιοξειδωτικά που βοηθούν στη μείωση των βλαβών των ελεύθερων ριζών, επομένως έχουν αντιγηραντικές ιδιότητες, βοηθούν στην ορμονική ισορροπία και την κυτταρική ανανέωση.
Βρίσκονται σε μη επεξεργασμένες φυτικές τροφές, συμπεριλαμβανομένων των σπόρων, των δημητριακών ολικής αλέσεως, των φασολιών, των μούρων και των ξηρών καρπών.
Οι λιγνάνες θεωρούνται φυσικά «φυτοοιστρογόνα», έχουν δηλαδή οιστρογονικές και αντιοιστρογονικές ιδιότητες.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μπορούν να μεταβάλουν τον μεταβολισμό των οιστρογόνων, προκαλώντας είτε αύξηση ή μείωση της δραστηριότητας των οιστρογόνων ανάλογα με την ορμονική κατάσταση του ατόμου.
Οι λιγνάνες είναι επίσης γνωστές για τις αντιιικές και αντιβακτηριακές τους ιδιότητες, επομένως η τακτική κατανάλωση λιναριού μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του αριθμού ή της σοβαρότητας των κρυολογημάτων και της ροής.
Άλλες μελέτες υποστηρίζουν ότι οι πολυφαινόλες μπορούν να υποστηρίξουν την ανάπτυξη των προβιοτικών στο έντερο και να βοηθήσουν με διάφορες μυκητιάσεις, περιλαμβανομένου του μύκητα καντίτα.
Βοηθά στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης
Σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Nutrition, η κατανάλωση λιναρόσπορου μπορεί να οδηγήσει σε σημαντική μείωση της συστολικής και διαστολικής αρτηριακής πίεσης.
Υποστήριξη πεπτικής υγείας
Ένα από τα πιο καλά ερευνημένα οφέλη του λιναρόσπορου είναι η ικανότητά του να προάγει την πεπτική υγεία.
Τα ALA στο λιναρόσπορο μπορεί να βοηθήσει στη μείωση των φλεγμονών και στην προστασία της επένδυσης του γαστρεντερικού σωλήνα.
Ο λιναρόσπορος προάγει την ευεργετική χλωρίδα του εντέρου ακόμη και σε άτομα με «φυσιολογικά» πεπτικά συστήματα.
Επιπλέον, οι ίνες του λιναρόσπορου παρέχουν τροφή για τα φιλικά βακτηρίδια του εντέρου και βοηθούν στην απομάκρυνση απόβλητων ουσιών.
Οι ίνες στο λιναρόσπορο μπορούν να βοηθήσουν στη συσσώρευση κοπράνων και στη δυσκοιλιότητα.
Επίσης ένα από τα θρεπτικά συστατικά του λιναρόσπορου είναι το μαγνήσιο που προάγει την πεπτική υγεία ενυδατώνοντας τα κόπρανα και χαλαρώνοντας τους μυς του γαστρεντερικού σωλήνα.
Μειώνει τον κίνδυνο καρκινογένεσης
Ως μέρος μιας υγιεινής διατροφής, ο λιναρόσπορος βοηθά στην πρόληψη ορισμένων τύπων καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του καρκίνου:
- μαστού
- προστάτη
- ωοθηκών
- του παχέος εντέρου
Για το λόγο αυτό, το λινάρι περιλαμβάνεται σε ένα φυσικό πρωτόκολλο διατροφής, που ονομάζεται Budwig, κατάλληλο για τον καρκίνο.
Η δίαιτα Budwig, περιλαμβάνει cottage cheese και έλαιο λιναρόσπορου.
Μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο Journal of Clinical Cancer Research, υποστηρίζει ότι η κατανάλωση λιναρόσπορου μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρκίνου του μαστού μειώνοντας την ανάπτυξη του όγκου.
Βοηθά στην απώλεια βάρους
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Journal of Nutrition, υποστηρίζει ότι οι λιναρόσποροι και τα καρύδια μπορούν να βελτιώσουν την παχυσαρκία και να υποστηρίξουν την απώλεια βάρους.
Επειδή το λινάρι είναι πλούσιο σε υγιή λίπη και φυτικές ίνες, μας βοηθά να νιώσουμε κορεσμό για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.
Βοηθά στη μείωση των συμπτωμάτων της εμμηνόπαυσης
Οι λιγνάνες που βρέθηκαν στον λιναρόσπορο έχουν αποδειχθεί ότι έχουν πολλά οφέλη για τις εμμηνοπαυσιακές γυναίκες.
Στην πραγματικότητα, ο λιναρόσπορος μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση στη θεραπεία υποκατάστασης ορμονών σε ορισμένες περιπτώσεις, ή ως συμπληρωματική αγωγή για την εξισορρόπηση των ορμονών λόγω των οιστρογονικών ιδιοτήτων που έχουν οι λιγνάνες.
Ο λιναρόσπορος βοηθά επίσης στη μείωση του κινδύνου οστεοπόρωσης αλλά και στην εμμηνόρροια, διατηρώντας την κανονικότητα του κύκλου.
Πως μπορείς να εντάξεις τον λιναρόσπορο στη διατροφή σου
Μπορείς να προσθέσεις τον λιναρόσπορο στα δημητριακά προγεύματος, στο γιαούρτι, στις σαλάτες, στα smoothies, σε σούπες, σε ριζότο και μακαρονάδες.
Διαβάστε επίσης: Πέντε σπόροι για τη βελτίωση της υγείας σας
Δείτε επίσης: Health Benefits of Flaxseed
Leave a comment