Σπαράγγια ή ασπάραγγος ο φαρμακευτικός
Το σπαράγγι το φαρμακευτικό (Asparagus officinalis) είναι ποώδες, πολυετές φυτό.
Έχει ρίζωμα οριζόντιο από το οποίο φυτρώνουν οι τρυφεροί βλαστοί, πράσινοι ή κοκκινωποί, που αποτελούν και τα εδώδιμα μέρη του φυτού και είναι γνωστοί με την ονομασία ‘’βλαστάρια’’.
Τα φύλλα του είναι υποβαθμισμένα και αντί αυτών έχει λεπτά μυτερά, βελονοειδή κλαδιά που μοιάζουν και λειτουργούν ως φύλλα.
Τα σπαράγγια περιέχουν την ουσία μερκαπτάνη, μια ένωση του θείου που διασπάται σε δύσοσμα χημικά συστατικά και προκαλεί μια μυρωδιά στα ούρα.
Αποτελεί κοινό τρόπο ότι τα τελευταία χρόνια, καλλιεργείται για να καλύψει την αυξημένη ζήτηση.
Όλο και περισσότερος κόσμος ανακαλύπτει την εξαιρετική θρεπτική του αξία και τα οφέλη που προκύπτουν από την κατανάλωσή του.
Ιστορία σπαραγγιού
Το σπαράγγι τρωγόταν στην Αίγυπτο πριν από 20.000 χρόνια.
Οι Έλληνες και οι Ρωμαίοι το έτρωγαν ωμό ή αποξηραμένο.
Ήταν ένα από τις αγαπημένες λιχουδιές των αρχαίων Ελλήνων.
Όπως μαρτυρούν τα κείμενα και σύμφωνα με τον Θεόφραστο, αποτελούσε αγαπημένο έδεσμα και των Θεών.
Ο βασιλιάς Λουδοβίκος XIV της Γαλλίας είχε κατασκευάσει ειδικά θερμοκήπια για την καλλιέργεια του σπαραγγιού το οποίο θεωρούσε εκλεκτό έδεσμα.
Στην Μικρά Ασία πιστεύεται ότι καλλιεργήθηκε 2000 χρόνια πριν από την εποχή των Ρωμαίων, ήταν γνωστό φάρμακο για τον πονόδοντο, περιπτώσεις καρδιοπάθειας, τσιμπήματα των εντόμων.
Από τη Μεσόγειο διαδόθηκε στη Βόρεια Ευρώπη και από εκεί στη Βόρεια Αμερική.
Στη Βόρεια Ευρώπη διαδόθηκε η παραγωγή λευκών σπαραγγιών ενώ στη Βόρεια Αμερική η καλλιέργεια πράσινου σπαραγγιού.
Συστατικά
Το σπαράγγι περιέχει:
- ασβέστιο, μαγνήσιο και ψευδάργυρο,
- πρωτεΐνες,
- βιταμίνες Α, Β6, C, Ε, Κ,
- θειαμίνη, ριβοφλαβίνη, ρουτίνη, νιασίνη,
- φυλλικό οξύ, σίδηρο, φώσφορο, κάλιο, χαλκό,
- μαγγάνιο, σελήνιο, χρώμιο που βοηθάει την ινσουλίνη για τη μεταφορά της γλυκόζης από το αίμα στα κύτταρα.
Είναι πλούσιο σε ασπαραγγίνη, ένα αμινοξύ που οφείλει το όνομα του στο σπαράγγι.
Το σπαράγγι είναι μια ιδιαίτερα ξεχωριστή πηγή βιταμίνης Κ, ένα βασικό θρεπτικό συστατικό που παίζει σημαντικό ρόλο στην πήξη του αίματος καθώς και στην υγεία των οστών.
Είναι πλούσια σε φώσφορο, ασβέστιο, μαγνήσιο και χαμηλά σε νάτριο.
Είναι κατάλληλα για τους υπερτασικούς, αφού περιέχουν αρκετό κάλιο.
Περιέχουν ελάχιστες θερμίδες, μικρή ποσότητα πρωτεϊνών και υδατανθράκων και την ασπαραγίνη, ουσία με διουρητική δράση.
Σπαράγγια και τα οφέλη τους για την υγεία
Διουρητικές Ιδιότητες
Οι θεραπευτικές ιδιότητες του σπαραγγιού ήταν γνωστές από την αρχαιότητα, με ένθερμους υποστηρικτές τον Ιπποκράτη και τον Διοσκουρίδη.
Κάτι που κάνει τη διατροφή των σπαραγγιών μοναδική είναι ότι περιέχει χημικές ουσίες που το καθιστούν ως φυσικό διουρητικό.
Ειδικότερα αυτό σημαίνει ότι τα σπαράγγια προάγουν την παραγωγή ούρων και μπορούν να βοηθήσουν στην καταπολέμηση των φουσκωμάτων.
Αυτό αυξάνει την απέκκριση του νερού από το σώμα, ιδίως απαλλάσσοντας το σώμα από περίσσεια νατρίου και υγρού.
Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες, οι διουρητικές ιδιότητες των σπαραγγιών καθώς και το κάλιο, το επιτρέπουν να βοηθήσει στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.
Η διατροφή του σπαραγγιού είναι πλούσια σε αμινοξέα ασπαραγίνη, η οποία με τη σειρά της είναι ιδιαίτερα ευεργετική για άτομα που πάσχουν από οίδημα, που είναι η συσσώρευση υγρών στους ιστούς του σώματος.
Οι ερευνητές έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι ένα άλλο όφελος από τη διατροφή των σπαραγγιών είναι ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί για:
- τη θεραπεία λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος
- και άλλων καταστάσεων του ουροποιητικού συστήματος που προκαλούν πόνο και πρήξιμο.
Καλή πηγή βιταμίνης Κ
Η διατροφή του σπαραγγιού έχει υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Κ, που είναι η κύρια βιταμίνη πήξης του αίματος.
Πολλές μελέτες υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη Κ μπορεί να βελτιώσει την υγεία των οστών μας.
Η βιταμίνη Κ συνεργάζεται με τη βιταμίνη Δ για να διευκολύνει την ορυκτοποίηση των οστών, την ανάπτυξη των κυττάρων και την ανανέωση των ιστών.
Επίσης υπάρχουν έρευνες που υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη Κ μπορεί όχι μόνο να αυξήσει την οστική πυκνότητα των ατόμων με οστεοπόρωση, αλλά μπορεί επίσης να μειώσει τα ποσοστά κατάγματος.
Η βιταμίνη Κ είναι επίσης βασικός παράγοντας για την υποστήριξη της υγείας της καρδιάς:
- καθώς βοηθά στην πρόληψη της σκλήρυνσης των αρτηριών,
- συμπεριλαμβανομένης της διατήρησης του ασβεστίου από τις αρτηρίες σας και άλλους ιστούς του σώματος, όπου μπορεί να προκαλέσει βλάβη
Αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες
Τα σπαράγγια περιέχουν αντιφλεγμονώδεις και αντιοξειδωτικές ιδιότητες που βοηθούν στη μείωση των κοινών χρόνιων προβλημάτων υγείας όπως:
- ο διαβήτης τύπου ΙΙ,
- οι καρδιακές παθήσεις
- και ορισμένοι τύποι καρκίνου.
Τα σπαράγγια περιέχουν δυο κατηγορίες αντιοξειδωτικών, τα φαινολικά και φλαβονοειδή (συμπεριλαμβανομένης της κουερσετίνης, της ισοραμμεντίνης και της καμπεφερόλης) που είναι ιδιαίτερα σημαντικά για την πρόληψη των ασθενειών.
Η διατροφή σπαραγγιών περιέχει επίσης σαπωνίνες, ασκορβικό οξύ και φρουκτοολιγοσακχαρίτες, συμβάλλοντας στα αντικαρκινικά αποτελέσματά του.
Ορισμένες μελέτες σε ζώα υποστηρίζουν ότι το σπαράγγι είναι χρήσιμο στην πρόληψη της υπέρτασης και στη διατήρηση της νεφρικής λειτουργίας λόγω των λειτουργικών συστατικών του.
Η γλουταθειόνη, η οποία βρίσκεται σε πολλά πράσινα λαχανικά, πορτοκάλια, σκόρδο, πιστεύεται ότι επιβραδύνει τη διαδικασία γήρανσης και καταστρέφει τις ελεύθερες ρίζες.
Μπορεί επίσης να βοηθήσει στην προστασία του δέρματός σας από ηλιακές βλάβες.
Η γλουταθειόνη θεωρείται το «κύριο αντιοξειδωτικό» και ο πιο σημαντικός ρυθμιστής που ελέγχει τις φλεγμονώδεις διεργασίες.
Τρέφει την πεπτική οδό
Η διατροφή του σπαραγγιού περιέχει πρεβιοτικές ενώσεις και σημαντικές ποσότητες της θρεπτικής ινουλίνης.
Η ινμουλίνη δεν διασπάται στο πεπτικό μας σύστημα, αλλά περνά αδιαπέραστα στο παχύ έντερο όπου γίνεται πηγή τροφής για καλά και υγιή βακτήρια.
Το να έχετε αρκετά «καλά βακτήρια» στο έντερο συνδέεται με:
- αυξημένη απορρόφηση θρεπτικών ουσιών
- χαμηλότερο κίνδυνο αλλεργιών
- χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνου του παχέος εντέρου και του παγκρέατος, μεταξύ άλλων οφέλη για την υγεία.
Βοηθά στην υγιή εγκυμοσύνη
Οι ερευνητές υποστηρίζουν ότι η διατροφή των σπαραγγιών μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση μιας υγιούς εγκυμοσύνης.
Υπάρχει σημαντική ποσότητα φυλλικού οξέος στα σπαράγγια, καθιστώντας την σημαντική φυτική επιλογή για γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία καθώς και για έγκυες γυναίκες μετά τον τοκετό.
Το φυλλικό οξύ μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ελαττωμάτων του νευρικού σωλήνα στα έμβρυα, οπότε είναι σημαντικό για τις γυναίκες που θέλουν να μείνουν έγκυες.
Καλή πηγή φυτικών ινών
Η κατανάλωση λαχανικών με χαμηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες όπως τα σπαράγγια είναι ένας πολύ καλός τρόπος για να αποκτήσετε αρκετές φυτικές ίνες.
Οι φυτικές ίνες χωνεύονται αργά και σας κρατούν γεμάτους, χωρίς να καταναλώνετε υπερβολικές θερμίδες.
Μια μερίδα σπαραγγιού περιέχει περισσότερο από ένα γραμμάριο διαλυτών ινών, η οποία έχει αποδειχθεί ότι μειώνει τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων.
Οι διαλυτές ίνες διαλύονται στο σώμα μας σε μια κολλώδη μάζα που λειτουργεί για την παγίδευση λίπους, σακχάρων, βακτηρίων και τοξινών και την απομάκρυνσή τους από το σώμα.
Υψηλή περιεκτικότητα σε βιταμίνη Β1 (Θειαμίνη)
Όπως και οι περισσότερες βιταμίνες συμπλέγματος Β, η θειαμίνη παίζει ρόλο στον τρόπο με τον οποίο το σώμα μας χρησιμοποιεί την ενέργεια από τα τρόφιμα και είναι ζωτικής σημασίας για την κυτταρική λειτουργία.
Η θειαμίνη βοηθά το σώμα να μετατρέπει τους υδατάνθρακες σε ενέργεια, κάτι που είναι σημαντικό για το μεταβολισμό, τη συγκέντρωση και την αντοχή.
Οι βιταμίνες Β υποστηρίζουν το μεταβολισμό των σακχάρων και των αμύλων, και με αυτό τον τρόπο είναι πολύ χρήσιμο για τη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
Συνεπώς απαιτούνται για τη ρύθμιση της ομοκυστεΐνης, το οποίο είναι ένα αμινοξύ που μπορεί να οδηγήσει σε καρδιακές παθήσεις αν φτάσει σε υπερβολικά επίπεδα στο αίμα μας.
Αυτό καθιστά τα σπαράγγια μια εξαιρετική επιλογή για την καρδιαγγειακή υγεία.
Αντικαρκινικές Ιδιότητες
Ένα από τα πιο σημαντικά οφέλη των σπαραγγιών είναι ότι τα σπαράγγια έχουν βρεθεί ότι βοηθούν στην άμυνα κατά του καρκίνου του προστάτη.
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι το εκχύλισμα Asparagus laricinus εμφανίζει επιλεκτική κυτταροτοξικότητα σε καρκινικά κύτταρα αλλά όχι σε μη καρκινικά κύτταρα.
Μια άλλη εκπληκτική πτυχή από τη διατροφή των σπαραγγιών είναι ότι είναι πλούσια σε γλουταθειόνη.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η γλουταθειόνη είναι καθοριστικής σημασίας για την υγεία μας καθώς παίζει καθοριστικό ρόλο στην ανοσολογική λειτουργία.
Αυτό σημαίνει ότι τα σπαράγγια μπορούν να βοηθήσουν στην:
- καταπολέμηση ή την προστασία έναντι ορισμένων τύπων καρκίνων, συμπεριλαμβανομένων του καρκίνου των οστών, του μαστού, των πνευμόνων και του παχέος εντέρου.
Υποστηρίζει την υγεία του δέρματος
Τα οφέλη του σπαραγγιού για το δέρμα περιλαμβάνουν την προστασία από βλάβες στον ήλιο και ακόμη και ενδεχομένως καρκίνο του δέρματος
Αυτό οφείλεται στην παρουσία βιταμίνης Α και διαφόρων αντιοξειδωτικών.
Οι βιταμίνες C, E και A, η βήτα-καροτίνη (καροτενοειδή) και οι πολυφαινόλες συγκαταλέγονται μεταξύ των αντιοξειδωτικών που συνιστούν πολλοί δερματολόγοι στη διατροφή σας για να βοηθήσουν στην πρόληψη προβλημάτων που σχετίζονται με το δέρμα.
Κριτήρια αγοράς
Οι μίσχοι του σπαραγγιού που θα επιλέξετε θα πρέπει να είναι συνεκτικοί, τρυφεροί, του ιδίου μεγέθους και να σπάζουν εύκολα.
Η κορυφή τους πρέπει να είναι συμπαγής, ζωηρού χρώματος και χωρίς στίγματα σκουριάς. Τα κιτρινισμένα και μαλακά σπαράγγια αποκλείονται.
Τρόποι κατανάλωσης σπαραγγιών
Μπορείτε να εντάξετε τα σπαράγγια ως συνοδευτικό, σε σαλάτα, ορεκτικό ή μπορείτε να κάνετε σπαράγγια με αυγά.
Στην Κύπρο τα ονομάζουμε ‘’αγριέλια με αυγά’’ που είναι ένα εκλεκτό και παραδοσιακό πιάτο της Κυπριακής γαστρονομίας).
Διαβάστε επίσης: Κάππαρις η αγκαθωτή ή κάππαρη και τα οφέλη της για την υγεία
Δείτε επίσης: Άγρια σπαράγγια ομελέτα!!
Leave a comment
